SEYİD HÜSEYN
(1887-1937)

Çağdaş Azərbaycan nəsrinin, xüsusilə onun hekayə janrının inkişafı tarixi Seyid Hüseynin adı ilə sıx surətdə bağlıdır. Onun nəsri çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının təşəkkülü və inkişafı dövrünün ən parlaq səhifələrindən biridir. Seyid Hüseynin 20-ci illərin sonundan, 30-cu illərin birinci yarısınadək yazdığı hekayələr o zaman oxucuların dillərində əzbər olub, indi də öz təravətlərini saxlayıb müasirliyini ititrməyib, müəllifə şirin hekayə ustası kimi şöhrət qazandırıb.Hüseyn Mir Kazım oğlu "Tazә һәyat" vә "Kaspi" qәzetlәrinin mәtbәәlәrindә mürәttib olub, şәrikli "Bәһlul", "Kәlniyәt" vә "Qurtuluş" jurnallarını nәşr etdirib. 1913-1914-cü illәrdә "İqbal"ın baş redaktoru olub.
"Qurtuluş" jurnalının nәşrә başlamasını Seyid Hüseyn böyük sevinclә qarşılayıb.
11 iy­un 1937-ci il­də S.Hüsey­nin həb­si üçün or­der ya­zı­lır və o, Şüvə­lan­da Zam­kov­ski dö­ngə­si 74-də həbsdə saxlanılır.
SSRİ Ali Hər­bi Məh­kə­mə­si­nin Səyyar Se­­ssi­­­ya­­sının 5 yan­var 1938-ci il qə­ra­rı ilə Sey­id Hü­seyn Sa­dıq­za­dəyə verilən hökm yan­varın 6-da 1938-ci il­də ye­ri­nə ye­ti­ri­lib.
S.Hüsey­nin həb­sin­dən bir ne­çə ay so­nra – 2 no­yabr 1937-ci il­də хalq düşmə­ni­nin həy­at yol­da­şı ki­mi gözəl şairə Ümmügülsüm хa­nım da həbs edi­lə­rək Ba­yıl həbs­хa­na­sı­na gön­də­ri­lib. Bir müddət so­nra Üm­mügülsüm хa­nım 8 il həbs cə­za­sı­na məh­kum edi­lə­rək, MTN sə­nəd­lə­ri­nə əsa­sən 1938-ci il­də Tem­laq İs­lah əmək Düşə­rgə­si­nə gön­də­ri­lib.


Əsərləri:

1. İki  həyat arasında, B., Azərnəşr, 1930, 208 səh., 3000 nüs.
2. İki həyat arasında, B., Azərnəşr, 1934, 429 səh., 3000 nüs.
3. Yeni həyat yollarında, B., Azərnəşr, 1928, 101 səh., 3000 nüs.
4. Seçilmiş əsərləri, B., Azərnəşr, 1960, 428 səh., 15.000 nüs.
5. Şirinnaz, B., Uşaqgəncnəşr, 1961, 76 səh., 25000 nüs.
6. Bir küçənin tarixi, B., Azərnəşr, 1965, 90 səh., 12000 nüs.
7. Xeyir və bərəkət ayı, B., Azərnəşr, 1965, 36 səh., 8000 nüs.
8. Yatmış kəndin qış gecələri, B., Gənclik, 1969, 140 səh., 20000 nüs.
9. Həzin bir xatirə, B., Gənclik, 1973, 80 səh., 20000 nüs.
10. Hekayələr, B., Gənclik, 1977, 183 səh., 20000 nüs.
11. İki həyat arasında, B., Gənclik, 1987, 124 səh., 30000 nüs.